دانش های زبانی و ادبی درس هفتم

دانش های زبانی و ادبی درس هفتم

نکته ی اول : فعل اسنادی

بعضی از فعل ها ٬ مانند : است ٬ بود ٬ شد و...  علاوه بر نهاد به جزء دیگری نیاز دارند که جمله با آن کامل می شود به آن جزء مسند می گویند . و به آن فعل ها ٬ فعل اسنادی .

فعل های اسنادی ٬ برای نسبت دادن چیزی به چیز دیگر به کار می روند . به جمله ی زیر توجه کنید :

هوا ابری بود .

در این جمله فعل « بود » ٬ « ابری » را به « هوا » نسبت داده است .

فعل های اسنادی عبارتند از : است - بود - شد - گشت - گردید - شود - باشد - باد - هست - نیست و ...

این فعل ها زمانی اسنادی هستند که چیزی را به چیز دیگری نسبت دهند .

نکته ها

۱- اگر فعل « هست » ٬ « نیست » و « بود » به معنی وجود داشتن به کار بروند ٬ فعل اسنادی نیستند . مانند :

او خوشحال است .= فعل اسنادی می باشد چون که خوشحال به او نسبت داده شد.

او در خانه است = است به معنی وجود داشتن  می باشد . بنابراین فعل اسنادی نیست .

۲- اگر فعل « گشت » و « گردید » به معنی چرخیدن باشد ٬ فعل اسنادی نیست.

مانند :

هوا گرم گشت = گشت فعل اسنادی است چون که گرم به هوا نسبت داده شد .

او تمام شهر را گشت . = گشت به معنای چرخید است . بنابراین فعل اسنادی نیست .

نکته ی دوم : تخیل

به این دو بیت توجه کنید .

چادر من چلچراغی از صفاست                            چادر من باغی از آیینه هاست

شاعر در عالم خیال چادر عشایر را همچون چلچراغی روشن و درخشان و باصفا دیده است و در سه مصراع بعدی نیز آن را چون باغی از آینه که پر از دوستی و مهر و صفاست معرفی کرده است . در دنیای واقعی ما هیچ چادری مانند باغی از آینه نیست ٬ اما شاعر با بهره گیری از تخیل خویش چنین چادری را ساخته است . این تصویر ها و توصیف ها به شعر و نوشته زیبایی می بخشند و بر تاثیر و گیرایی آن می افزایند .

نکته : در به کارگیری تخیل از آرایه هایی مانند « تشبیه » ٬ « جان بخشی به اشیا » و ... استفاده می شود .